„Fenomen Sztuki Kamieniarskiej ze Starego Brusna na Roztoczu” – wernisaż

Nieprzypadkowo zapraszamy na niezwykły wernisaż fotografii, który odbędzie się 25 września 2021 roku w Radrużu, poświęcony ludowej kamieniarce bruśnieńskiej. Stowarzyszenie Folkowisko obok Towarzystwa Tradycji Akademickiej oraz Fundacji Dziedzictwa Kulturowego jest jedną z organizacji, która udziela wsparcia dla tej inicjatywy. Wystawa ta w zmodyfikowanej formie pojawi się na Folkowisku 2022. Planujemy podczas kolejnej edycji festiwalu „mocne uderzenie” wystawowe! Poniżej krótki opis wernisażu, dający estetyczny przedsmak tej wystawy.

fot. Tomasz Stelmaski

Kamienne krzyże bruśnieńskie, które znajdziemy przy drogach, są nieodzownym elementem krajobrazu Roztocza. Zapisana w nich jest historia większych wydarzeń, które zmieniły życie całych społeczności, jak zniesienie pańszczyzny czy pamiątki ustąpienia zarazy. Są też historie pojedynczych ludzi, ich prywatnych cudów. Figury te, to także niezwykła historia ludowych rzeźbiarzy, którzy je tworzyli. Do tej pory wielu ludzi pokazywało je w sposób przedmiotowy. Nadszedł czas, czy odkryć ich subtelne piękno.
„Fenomen Sztuki Kamieniarskiej ze Starego Brusna na Roztoczu” to tytuł projektu realizowanego przez warszawskie organizacje: Towarzystwo Tradycji Akademickiej i Fundacja Dziedzictwa Kulturowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury – Etnopolska 2021. Dzięki niemu powstanie wystawa fotograficzna i publikacja wystawiennicza.
Wernisaż planowany jest na 25 września 2021 roku w pawilonie wystawienniczym Zespołu Cerkiewnego w Radrużu (Muzeum Kresów w Lubaczowie będzie partnerem wydarzenia).
Projekt ten jest owocem spotkania trzech osób, których drogi przecięły się na Roztoczu. Połączyła ich fascynacja wielokulturową tradycją sztuki ludowej utrwalonej w kamieniu bruśnieńskim.
Autorem fotografii będzie Tomasz Stelmaski. Jest on absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował na Wydziale Grafiki. Dyplom obronił z wyróżnieniem, a jego prace były prezentowane na prestiżowej wystawie Coming Out – najlepsze dyplomy ASP 2020 oraz na wielu wystawach artystycznych i plakatowych w całej Polsce. Zajmuje się przede wszystkim fotografią, plakatem, grafiką wydawniczą oraz artystyczną.
Organizatorem i koordynatorem projektu jest Daniel Potkański. Do tej pory powodzeniem realizował projekty ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Narodowego Instytutu Wolności, Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”.
Koordynatorem lokalnym projektu jest Grzegorz Ciećka, regionalista i kolekcjoner, dwukrotny stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z zakresu inwentaryzacji kamieniarki bruśnieńskiej. Od wielu lat bada on historię kamieniarki bruśnieńskiej i przeprowadza działania mające na celu promowanie i ochronę kamiennych krzyży i figur pochodzących ze Starego Brusna.
Niezwykłe spotkanie osób o tak różnych profesjach i z dwóch różnych stron polski zapowiada stworzenie wystawy i wydarzenia, które nie tylko będzie kolejnym krokiem popularyzacji zjawiska kamieniarki bruśnieńskiej, ale również zupełnie unikatowym i nieoczywistym spojrzeniem na temat, w którym przecinają się pola sztuki, historii i etnografii. Wystawa ma więc szansę stać się miejscem spotkania zarówno miłośników szeroko pojętej sztuki – ludowej czy fotograficznej, jak i pasjonatów historii – tej lokalnej i tej powszechnej.

Wystawa jest elementem projektu “Fenomen sztuki kamieniarskiej ze Starego Brusna na Roztoczu”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “EtnoPolska 2021”.

fot. Tomasz Stelmaski

Wielka Ściepa na Folkowisko!

Smutna wiadomość – Folkowisko po raz pierwszy bez wsparcia Marszałka Podkarpacia 🙁

Żyjemy w pięknej krainie, wśród lasów, pól i wyjątkowych ludzi – PODKARPACIU. Od 10 lat opowiadamy o jego historii i tradycji. Przyciągamy do niewielkiej wioski Gorajec setki osób z całego świata. Staliśmy się sztandarową marką regionu wpisaną do strategii rozwoju województwa. W tym roku jednak odmówiono nam corocznego wsparcia w postaci 10-15 tys zł, kwota ta stanowi 1/4 naszego budżetu. Stało się to w kryzysowym momencie dla kultury. Dlatego potrzebujemy waszej POMOCY. Ruszyła NARODOWA ŚCIEPA. Pamiętajcie, że możecie wspierać nas przez darowizny na cele statutowe Stowarzyszenie Folkowisko. Tu link: https://folkowisko.gorajec.info/darowizny/ Czekamy na wasze pomysły i sugestie!

Patronujemy i kibicujemy książce „Z Roztocza na Grzędę Sokalską”

W niedzielę 16 maja miała miejsce premiera i promocja książki „Z Roztocza na Grzędę Sokalską”, spektakularne dzieło regionalistów z Roztocza. Wspomagamy tę inicjatywę na różne sposoby. Dwóch członków naszego stowarzyszenia napisało artykuły do tej publikacji – Jolanta Piotrowska i Grzegorz Ciećka. Znajduje się tam też opis sylwetki Marcina Piotrowskiego, lidera wokalnego inicjatyw związanych z Folkowiskiem. Patronujemy tej publikacji i mamy nadzieję na kontynuację i rozwój współpracy z ekipą związaną z tym dziełem. Czytaj dalej „Patronujemy i kibicujemy książce „Z Roztocza na Grzędę Sokalską””

Stowarzyszenie prężnie działa!

Mówią nam, że mało chwalimy się, tym co się dzieje w Stowarzyszenie Folkowisko. Tak więc spróbujemy ruszyć z małą rubryką #FolkowiskoCoSięDzieje! Co najmniej raz w miesiącu podsumujemy nasze różnorodne aktywności. (a jeśli podobają Ci się nasze działania – możesz nam przekazać 1% podatku! Szczegóły na końcu notki)

🍏 EKOLOGIA – bo zaangażowaliśmy się w akcję Operacjarzeka 1180 kg śmieci usunęliśmy z Gorajca, a przy okazji w naszej bazie odbył się koncert nad rzeką, warsztaty upcyclingowe, koncert Swady online i warsztaty zielarskie – (wielkie brawa dla Kasia Borysewicz). Ruszyliśmy też do Tomaszowa gdzie Operacja Czysta Rzeka – Sołokija wysprzątała miejską rzekę pod opieką Jolanty Piotrowskiej!

📕 LITERATURA – bo Rozstaje.art publikują kolejne nowe dzieła literackie! Serbscy studenci pod opieką Miłosza Waligórskiego przygotowali szereg tłumaczeń opowieści polskiego pisarza Romana Grena – wersja oryginalna i tłumaczenie pod tym linkiem: https://rozstaje.art/schronisko-wybrane-rozdzialy/

📝 WIEŚ – bo przy okazji zbliżającego się Dzień Wolności Chłopskiej przypominamy petycję o ogłoszeniu ostatecznego zniesienia pańszczyzny na terenach Polski świętem narodowym – https://www.facebook.com/DzienWolnosciChlopskiej/posts/2848937165367717

DZIEDZICTWO LOKALNE – Od wielu lat jesteśmy promotorami szczególnych wartości kamieniarki bruśnieńskiej dla kultury i sztuki ludowej. Teraz, członek naszego stowarzyszenia, Grzegorz L Ciećka, prezentuje efekt swojej wieloletniej pracy z zakresu inwentaryzacji bruśnieńskich kamiennych figur i krzyży przydrożnych. Na stronie kamiennekrzyze.pl znajduje się mapa z zaznaczonymi obiektami. Myślimy też o tym, żeby rozpocząć dyskusje o tym, by Kamienne Krzyże Bruśnieńskie wciągnąć na listę światowego dziedzictwa UNESCO http://kamiennekrzyze.pl/swiatowym-dziedzictwem/

🎵 FOLKOWISKO – bo i nasza flagowa impreza jest w przygotowaniu Folkowisko – Wehikuł Czasu 2021 ! W ostatnich tygodniach ogłosiliśmy, że przyjedzie na nią Kirszenbaum, Angela Gaber Trio i Kuba Blokesz – a jeszcze wiele ogłoszeń przed nami!

1️󠀥 % No i wspomniany 1%! Jeśli chcesz przekazać go na nasze działania to w formularzu rozliczeniowym wpisz: KRS: 0000201268 i koniecznie dodaj Cel szczegółowy: Folkowisko
A jeśli już złożyłeś PIT-a, to możesz wesprzeć nas w inny sposób – poprzez darowiznę: https://folkowisko.gorajec.info/darowizny/

Inwentaryzacja kamiennych krzyży bruśnieńskich to początek wielkiego dzieła społeczno-kulturalnego

Od wielu lat jesteśmy promotorami szczególnych wartości kamieniarki bruśnieńskiej dla kultury i sztuki ludowej. Teraz, członek naszego stowarzyszenia, Grzegorz Ciećka, prezentuje efekt swojej wieloletniej pracy z zakresu inwentaryzacji bruśnieńskich kamiennych figur i krzyży przydrożnych. Dwukrotne dofinansowanie tego projektu z funduszy MKiDN w 2016 i 2020 roku pozwoliło stworzyć unikatową bazę dokumentującą kamieniarkę bruśnieńską, na którą składa się 918 obiektów rozsianych w linii 130 kilometrów! Dlaczego jest to szczególnie cenna inicjatywa? Powodów jest wiele, jednakże najcenniejszy, to niezwykłe zjawisko rzeźbiarskiej sztuki ludowej, unikatowej na światową skalę.

Inwentaryzacja jest już gotowa, jednakże będzie z czasem uzupełniania i modyfikowana. Teraz przyszedł czas na kolejne działania związane z kamieniarką, będziemy o nich informować. Będą to między innymi takie inicjatywy jak: lapidarium kamieniarki bruśnieńskiej, film na temat ludzi związanych z kamieniarką, wystawa i katalog promujący kamieniarkę, warsztaty kamieniarskie i wiele innych inicjatyw.

Czytaj dalej „Inwentaryzacja kamiennych krzyży bruśnieńskich to początek wielkiego dzieła społeczno-kulturalnego”

Kolejna inicjatywa Stowarzyszenia Folkowisko – dyżury przewodnickie w gorajeckiej cerkwi

Cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorajcu. Wybudowana w 1586 należy do najstarszych i najcenniejszych obiektów drewnianego budownictwa cerkiewnego. Jeśli chcesz zwiedzić cerkiew skontaktuj się z jednym ze społecznych przewodników:
Jola 721656531
Marcin 510820855
Henryk 662095672
Rozalia 509460393
Marina 570096596
Tekst po ukraińsku:
Церква Різдва Пресвятої Богородиці у Горайці побудована в 1586 році є одним з найстаріших і найбільш цінних об’єктів дерев’яного церковного будівництва.
Гід по церкві- Марцін, 510820855
Tekst po angielsku:
Church in Gorajec was built in 1586. It is one of the oldest and most valued exaple of wooden sacred arhitecture.
English speaking guide: Marcin 510820855.

Wesele i pogrzeb. Co nam pozostało z dawnych obrzędów?

Obyczaj. „Jego złamanie jest jednoznaczne z naruszeniem normy społecznej i może spotkać się z dezaprobatą, a nawet potępieniem […] i wieloma różnymi nieformalnymi sankcjami społecznymi.” Tak definiuje go Barbara Ogrodowska.
Dziś jesteśmy świadkami jednoczesnej globalizacji, ale też chęci powrotu do tradycji ludowych. Czy w takiej sytuacji, w nowych społecznościach wiejskich, jest jeszcze miejsce na wydarzenie znacznie ważniejsze rangą niż obyczaj?
Oglądaj pod linkiem: https://www.facebook.com/events/1600406376826467

Czytaj dalej „Wesele i pogrzeb. Co nam pozostało z dawnych obrzędów?”

Nowy strój ludowy – 9 odcinek podcastu o kulturze i historii wsi

Jak zmieniało się podejście i rozumienie stroju ludowego w Polsce? O tym opowiadamy w 8. odcinku podcastu „Wszyscy jesteśmy ze wsi”.

W podcaście występują: Ewa Rossal – z Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Patryk Rutkowski – ze Szkoły doktorskiej Uniwersytetu Śląskiego oraz właściciel firmy „Szafa Etnografa”, a także Brygida Borecka – twórczyni ludowego stroju z Domysłowa.

 

Czytaj dalej „Nowy strój ludowy – 9 odcinek podcastu o kulturze i historii wsi”